Không phải cứ bí tiểu là phải mổ cắt tuyến tiền liệt!

Không phải cứ bí tiểu là phải mổ cắt tuyến tiền liệt!

Trong thực hành lâm sàng, nhiều bệnh nhân nam trên 50 tuổi nhập viện vì bí tiểu hoặc tiểu khó kéo dài đã bị chỉ định phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt nội soi (TURP) mà chưa được đánh giá đầy đủ các nguyên nhân có thể gây bí tiểu, đặc biệt là chưa loại trừ nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt một cách bài bản.

Các nguyên nhân khác gây bí tiểu ở nam giới cần loại trừ:
1.Hẹp niệu đạo: sau viêm, chấn thương, hoặc thủ thuật y khoa
2.Sỏi niệu đạo hoặc sỏi bàng quang di chuyển: gây tắc cơ học
3.Viêm tuyến tiền liệt cấp/mạn: gây phù nề chèn ép niệu đạo
4.Rối loạn thần kinh bàng quang (neurogenic bladder): Do tiểu đường, chấn thương tủy sống, tai biến mạch máu não
5.Tác dụng phụ của thuốc: Kháng cholinergic, chống trầm cảm, cảm cúm, opioid
6.Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn tiến triển
7.Viêm bàng quang kẽ hoặc xơ hóa cổ bàng quang
8.Bí tiểu chức năng: liên quan tâm lý, sau phẫu thuật, gãy chậu
9.U ngoài chèn ép niệu đạo: u bàng quang, u trực tràng, lympho vùng chậu
Lưu ý đặc biệt:
Không hiếm gặp trường hợp PSA thấp nhưng vẫn có nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt, nếu không được làm thêm free PSA hoặc sinh thiết khi có nghi ngờ lâm sàng.
Hệ quả nếu bỏ sót ung thư còn khả năng điều trị triệt căn:
  -Mất cơ hội phẫu thuật tận gốc hoặc xạ trị triệt căn
  -Rút ngắn tuổi thọ – có thể giảm hơn 10 năm sống
  -Gây khó khăn cho điều trị sau này (dính mô, xơ hóa, tiểu không tự chủ)
.  -Có thể bị xem là sai sót chuyên môn nếu không có chỉ định rõ ràng

TURP không phải là lựa chọn an toàn tuyệt đối:  >70% bệnh nhân bị xuất tinh ngược dòng. Gây mất khoái cảm tình dục, ảnh hưởng tâm lý vợ chồng.Đây là điều bắt buộc phải tư vấn trước mổ
Thông điệp thực hành:
. -Luôn xem xét toàn diện nguyên nhân gây bí tiểu – đừng vội quy chụp do BPH
  -Ưu tiên điều trị nội khoa LUTS, nếu chưa có chỉ định mổ cấp cứu
  -Không TURP nếu chưa loại trừ ung thư còn khả năng điều trị triệt căn
  -Tư vấn rõ về biến chứng xuất tinh ngược và các rủi ro sau phẫu thuật

BS CKI Đỗ Hoàng Dũng – Chuyên khoa Tiết niệu – Sinh dục

Không phải cứ bí tiểu là phải mổ cắt tuyến tiền liệt!